“Prudentia non tamen est virtus quam auriga virtutum” O Tratado sobre a Prudência de Alberto Magno e seus desafios na era da globalização

Palavras-chave: Alberto Magno - Prudentia – auriga - virtudes - ética

Resumo

O projeto grandioso de expor e parafrasear todo o Corpus Aristotelicum a fim de “torná-lo inteligível aos latinos”, é indicador da originalidade e da importância de Alberto Magno, dominicano alemão do século XIII, conhecido também como Doctor universalis. Defendendo vigorosamente a ideia da autonomia da pesquisa filosófica em qualquer campo ela possa ser aplicada, foi o primeiro a utilizar amplamente Aristóteles, principalmente sua Ética. A finalidade deste artigo é delinear os traços principais da doutrina moral do bispo de Regensburg e apresentar uma análise do tratado De Prudentia (traduzido em português pelo autor do artigo), indicando inclusive alguns desafios que esta virtude lança na era da globalização.

Biografia do Autor

Matteo Raschietti, Universidade Federal do ABC
Nasci em Vicenza, Itália, em 1968. Desde 1991 estou no Brasil onde tenho estudado teologia (Faculdade Nsa, Sra, da Assunção, de 1992 a 1994), filosofia (Unicamp, de 1998 a 2008) onde fiz graduação, mestrado e doutorado. Desde 2015 so Professor Adjunto de História da Filosofia Medieval na UFABC.

Referências

ALBERTUS MAGNUS. De bono. Tractatus quartus. De Prudentia. Coloniae: Monasterii Westfalorum in aedibus Aschendorff, 1951

____________________ Physica Libri 1-4. Monasteri Westfalorum: Aschendorff, 1987, edidit Paulus Hossfeld (Alberti Magni Opera Omnia). Tomus IV.

____________________ Super Ethica. Münster: Monasteri Westfalorum Aschendorff, 1968-1972, edidit Wilhelmus Kübel (Alberti Magni Opera Omnia).

____________________ De natura boni. Münster: ed. E. Filthaut (Alberti Magni Opera Omnia, Ed. Colon. XXV/1), 1974.

ALBERTO MAGNO. Il Bene. Introduzione, traduzione e note di Alessandra Tarabochia Canavero. Milano: Rusconi, 1987.

__________________ Tratado sobre a Prudência. Tradução de M. Raschietti. São Paulo: Paulus, 2017.

__________________ Zeittafel (Chronologie nach derzeitigem Forschungsstand). Disponível em: http://www.academia.edu/3490596/Albertus_Magnus_-_Chronologie_Leben_und_Werk_

ARISTÓTELES. Ética a Nicômaco. São Paulo : Martin Claret, 2001.

_____________ Ética a Nicômaco Livro VI. Tradução de Lucas Angioni. Disponível em: http://www.ufpel.edu.br/isp/ dissertatio/revistas/34/12.pdf.

SANCTI BERNARDI OPERA. Sermones - vol. II. Roma: ed. J. Leclercq et al., 1958.

SANCTI THOMAE DE AQUINO. Scriptum super Sententiis, lib. 2 d. 41 q. 1 a. 1 arg. 3. Disponível em: http://www.corpusthomisticum. org/snp2035.html.

CALLIGARIS, C. Hallo, Brasil! E outros ensaios. Psicanálise da estranha civilização brasileira. São Paulo: ed. Três Estrelas, 2017.

ECO, U.: "Internet? Ha dato diritto di parola agli imbecilli: prima parlavano solo al bar e subito venivano messi a tacere". Disponível em: https://www.huffingtonpost.it/2015/06/11/umberto-eco-internet-parola-agli-imbecilli_n_ 7559082.html. Acesso em: 09/05/2018. Tradução nossa.

ETHIER, A-M. Le double definition de l’âme humaine chez Saint Albert Le Grand. In : Études de Recherches par le Collège Dominicain d’Ottawa : I Philosophie, cahier,1936.

FAITANIN, P. A individuação da alma humana segundo Alberto Magno. In: Scripta, vol. 5, nº 1, 2012.

GILSON, E. A Filosofia na Idade Média. São Paulo: Martins Fontes, 2007, 2ª ed.

JARCZYK, G. e LABARRIÈRE, P-J. L’impronta del deserto – L’a-teismo místico di Meister Eckhart. Napoli: Guerini e Associati, 2000.

MARTINS, J. A. Sobre as origens do vocabulário político medieval. In: Trans/Form/Ação vol.34, no.3, Marília, 2011.

O. LOTTIN, Psycologie et morale aux XIIe et XIIIe siècles, tome III, II partie. Louvain: Abbaye du Mont Cèsar, 1942, p. 592. Citado em: SOUZA-LARA, D. A especificação dos actos humanos segundo são Tomás de Aquino. Roma: Ed. Università Santa Croce, 2008.

PANSARELLI, D. Para uma história da relação ética-política. In: Revista Múltiplas Leituras, v. 2, n. 2, jul. / dez. 2009.

PLATÃO. A República. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian, 1972.

RENDICH, F. Dizionario etimologico comparato delle lingue classiche indoeuropee: Indoeuropeo - Sanscrito - Greco – Latino. Roma: Palombi Editori, 2010.

RODRIGUES, D. L. O conceito de memória na obra filosófica de Alberto Magno e seu significado para a educação. Tese de Doutorado: Universidade Estadual de Maringá, 2015, p. 45. Disponível em: http://www.ppe. uem.br/teses/2015%20-%20Divania.pdf, p. 40.

SOUZA-LARA, D. A especificação dos actos humanos segundo são Tomás de Aquino. Roma: Ed. Università Santa Croce, 2008.

Publicado
2020-04-21
Seção
Artigos